Накъыгъэм и 21-м дэнэ щIыпIэ щыпсэу адыгэр щыгъуащ Кавказ зауэжьым хэкIуэда ди адэжьхэм папщIэ
Кавказ зауэр зэриухрэ илъэси 159-рэ зэрырикъум теухуа пэкIу Налшык къалэ Псэ жыгым деж щекIуэкIащ. Щыгъуэ пэкIум кърихьэлIащ КъБР-м и унафэщI КIуэкIуэ Казбек, Республикэм и Парламентым и депутатхэр, Правительствэм хэтхэр, министрхэр, къулыкъущIапIэхэм, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я лIыкIуэхэр, дин лэжьакIуэхэр.
КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдин Кавказ зауэр зэриухрэ илъэси 159-рэ зэрырикъум теухуа щыгъуэ пэкIур къызэIуихащ.
Дунейпсо Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий къыщыпсалъэм жиIащ: «Кавказ зауэ гущIэгъуншэр зэрыувыIэрэ нобэ илъэси 159-рэ ирокъу. А зауэр адыгэхэм я дежкIэ лъапсэрыхыу къыщIэкIащ: пщIым щыщу бгъур хэкIуэдащ, е и Хэкур ирагъэбгынащ. Кавказ зауэм хуэдэу кIыхьу екIуэкIа нэгъуэщI зауэ дунейпсом и тхыдэм хэткъым. Илъэсищэм щIигъу зауэм лъэпкъым къридза уIэгъэр апхуэдизкIэ инщи, зыхыумыщIэнкIэ Iэмал иIэкъым, кърикIуахэм ущегупсыскIэ, цIыху хейхэм къраха лейм и инагъыр пхузэгъэзахуэркъым.
Ауэ, нэхъыщхьэращи, адыгэм тхузэфIэкIащ зытхъумэжын, ди бзэмрэ ди щэнхабзэмрэ тIэщIэмыхуу дыкъызэтенэн. Адыгэхэр нобэ хэтщ къэрал ухуэныгъэм, щIэныгъэм, щэнхабзэм, политикэ икIи жылагъуэ гъащIэм я гуащIэ халъхьэу, зрагъэужьу, зыщыщ лъэпкъым и цIэр жрагъэIэу. Хамэ щIыпIэхэм щыпсэу ди адыгэхэри зыхэхуа лъэпкъхэм къахэщу мэпсэу, пщIэ зыхурагъэщIу. Дзыхьышхуэ къызэрырагъэзым и нэщэнэщ абыхэм IэнатIэшхуэхэр, къулыкъушхуэхэр къыхуагъэфащэу зэрыщытыр.
Дахуощыгъуэ нобэ ди япэ ища ди адэжьхэм, ди анэжьхэм, лIэужьи щIэбли къащIэмынэу зэуапIэм икIуэда щIалэгъуалэм. Адэжь лъахэм и щхьэхуитыныгъэм щIэзэууэ зи щхьэр зауаем хэзылъхьахэр зэи дигу ихунукъым, тхъумэнущ я фэеплъ нэхур. Апхуэдэуи ипэкIэ доплъэ, гугъапIэхэр дощI. Узэкъуэтмэ, улъэщщ, жеIэ лъэпкъ Iущыгъэм. Псалъэм хэлъ пэжыр Кавказ зауэм къыхэтх дерсхэм языхэзщ. Дызытет дунейр апхуэдизкIэ цIыкIу хъуащи, ущыхуейм узэлъэзыгъэIэс Iэмалхэр куэдщ, хэкурысхэми хэхэсхэми я щIэблэр зэкъуэтыну икIи зэрыщIэну хуей къудеймэ, хэкIыпIэхэр мащIэкъым. Нобэ хуэдэ махуэм дыщIызэхыхьэр ди нэхъыжьхэм я уэсятыр иджыри зэ дигу къэдгъэкIыжын папщIэщ: ди ужь къинэнухэр зэгурыIуэу, зэрыцIыхуу, Iуэху зэдащIэу, зы лъэпкъыу зэрыщытыр ящымыгъупщэу, къыхалъхьэ Iуэхугъуэхэр псори абы и фIыр къызыхэкIыну гуращэм телажьэу щытын щхьэкIэщ. Дэнэ щIыпIэ щымыпсэуми, адыгэ щIалэгъуалэм ящIэн хуейщ я къежьапIэхэр, я къуэпсэхэр, я лъапсэр здэщыIэр.
ДызыхэпсэукI дунейм нобэ щыIэщ къару фIыцIэ куэд, зэгурымыIуэныгъэр ди зэхуакум къыдалъхьэну хущIэкъуу. Абыхэм щIэныгъэщ уазэрыпэлъэщынур, зэгурыIуэрэ зэхэщIыкI инкIэрэщ уазэрытекIуэнур. Мамырыгъэмрэ лъэпкъ зэгурыIуэмрэ псом нэхърэ нэхъыщхьэщ – абыхэм ятелэжьэныр хэти и къэлэнщ. Сыадыгэщ жызыIэ дэтхэнэри къыхузоджэ тхыдэм къытхуихьа гуныкъуэгъуэр зыщыдмыгъэгъупщэу нобэ къыдэкIуэтей щIалэгъуалэр лъэпкъым хуэпэжу дгъэсэну.
Ди жагъуэ зэрыхъунщи, нобэ Украинэм щекIуэкI зауэ операцэ щхьэхуэм КъБ-м щыщ сэлэтхэр хэтщ.Зауэр IэкIэщIлъэкIэщIыу иухыну, ди щIалэхэр узыншэу къагъэзэжыну Тхьэм жиIэ.
Лъэпкъым апхуэдэ нэщIэбжьэ Тхьэм зэи димыгъэлъагъу».
Сыхьэт 12-м, Кавказ зауэм хэкIуэдахэм адыгэхэр дуней псом зэуэ щыхуэщыгъуэ дакъикъэм, къызэхуэсахэр щымащ.
Абы иужькIэ КъБР-м и щIыналъэ, къэрал къулыкъущIапIэхэм къикIахэм удз гъэгъа Iэрамэхэр фэеплъым тралъхьащ.
КъБР-м и Муслъымэнхэм я дин IуэхущIапIэм и унафэщI Дзасэжь Хьэзрэталий кърихьэлIахэм дыуэ яригъэщIащ.
