Адыгэбзэ

Лъэпкъ 1уэхухэм я лъабжьэр

Иджыблагъэ КъБР-м и Правительствэм и Унэм щызэхэтащ республикэм лъэпкъ зэхущытыкIэхэм я IуэхукIэ зэпымыууэ щы­­лажьэ лэжьакIуэ гупым я зэIущIэ. Ар ири­гъэкIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и премьер-министр Гертер Иван.

 Абы къыщаIэтар зы Iуэхугъуэщ – КъБР-м и лъэпкъ политикэм и концепцэм и проектым хэплъэнращ. ЗэIущIэр къыщызэIуихым, Гертер Иван къыхигъэщащ мы Iуэхум республикэм и дежкIэ егъэлеяуэ мыхьэ­нэшхуэ зэриIэр икIи зэхуэсахэм гу лъаригъэтащ къарурэ зэфIэкIыу яIэр а лъэжьыгъэм ирахьэ­лIэн зэрыхуейм.

КъБР-м жылагъуэ, дин зэгухьэныгъэхэм я ­Iуэх­у­­хэкIэ и къэрал комитетым и унафэщI Па­щ­ты Борис проектым зэп­кърыхауэ щытепсэ­лъыхьым къыхигъэщащ 2011 гъэм республикэм и Iэтащхьэм Парламентым зэрызыхуигъа­зэм тету лъэпкъ поли­ти­кэмкIэ концепцэм и проектыр зэхэлъхьа зэры­хъуар. Урысей Федерацэм и лъэпкъ политикэм и концепцэр къыщащтар 1996 гъэращ, абы къы­зэщIиубыдэжкъым къэралым и нобэрей гъа­щIэм къигъэув Iуэху­гъуэ псори. Аращ республикэм езым и Концепцэ иубзыхужмэ нэ­хъыфIу къыщIалъытар. 

 ЗэIущIэм хэтахэми гу зэрылъатащи, КъБР-м лъэпкъ политикэмкIэ и концепцэм къызэщIиу­быдэ Iуэхугъуэ псори зэ еплъыгъуэкIэ дэтхэнэри куэд щIауэ щыгъуазэу къыпфIэщIу къызэ­ры­гуэкIщ, ауэ а Iуэху­гъуэ къызэрыгуэкIхэр сыт щыгъуи гъэзэщIа зэрымыхъум, ахэр къызэпыудыным хущIэкъу цIыху щхьэхуэхэр, уеблэмэ жы­лагъуэ зэгухьэныгъэхэр пIалъэ-пIалъэкIэрэ къызэрыунэхум ткIийуэ къагъэув Концепцэр зыхуэдэу щытыпхъэр тэмэму убзыхуауэ къэщтэныр. Сыт хуэдэ а зи гугъу тщIы Iуэхугъуэ къызэрыгуэкIхэр? Социальнэ, лъэпкъ, бзэ, дин лъабжьэхэм тещIыхьауэ цIыхум и хуитыгъэхэр ягъэмащIэу хуэмыдэныр, социальнэ, лъэпкъ, дин зэхэгъэжкIэ къаугъэ къэ­зыIэтыну иужь ит жылагъуэ зэгухьэныгъэхэр щымыгъэIэныр, Къэбэрдей-Балъкъэрым и лъэпкъхэм зэкъуэту ира­хьэкI гъащIэ мамырыр зэтекъутэным телажьэ Iуэхугъуэхэр зыми емы­­гъэ­лэжьыныр, зыщыщ лъэпкъым, зэрихьэ бзэм, къызыхэкIам, и мылъку, и къулыкъу щытыкIэм, щыпсэу щIыпIэм, диным, нэгъуэщI Iуэхугъуэхэм хуиIэ бгъэдыхьэкIэм емы­лъытауэ республикэм щыпсэу цIыхухэм я щхьэхуитыныгъэмрэ хуи­тыныгъэхэмрэ зэхуэдэу щытыныр… Мис апхуэдэ щытыкIэ къызэ­ры­­­гуэкI­хэр, псори дызэсэжауэ, дгъэзащIэу къы­т­­фIэщIыжхэращ Концепцэм къызэщIиубыдэр. 

 Iыхьи 8-уэ зэхэлъ а тхылъыр зэра­гъэ­хьэзыр зэманым къри­­убыдэу гукъыдэж зиIэ дэтхэнэри хэплъэу и Iуэху еп­лъы­кIэр къи­Iуэтэну Iэмал щыIащ икIи абы дыщIа­гъу­жам­рэ зэ­хъуэ­кIы­ныгъэу халъ­­хьамрэ 145-рэ ­мэ­хъу. ИтIани, ар къызэрыпщтэнум но­бэ хуэхьэзыру къи­лъытакъым РАН-м и КъБНЦ-м социально-политикэ къэ­ху­тэны­гъэ­хэм­кIэ и цент­рым и уна­фэщI Борэ Аслъэн. ИкIи абы псом япэ хуэмыхьэзырыр Урысей къэралыгъуэм и Конституцэмрэ законхэмрэщ. Абы къы­­хэ­кIыуи, Концепцэр а къэрал хабзэхэм къезэгъыу яубзыхун хуей мэхъу. 

 — ЦIыхухэм зэрегуа­кIуэу а Концепцэм хэ­лъы­ну зыщыгугъ псори хагъуэтэнукъым. Ауэ ара­къым дэ ди къалэн нэ­хъыщхьэхэр. Дэ Iуэху гугъухэм я хэкIыпIэ хьэзырхэр къэдгъэлъэгъуэн хуейуэ аракъым, атIэ а хэкIыпIэхэр зытещIы­хьауэ щытыпхъэ хабзэ-бзыпхъэхэр, псоми зэ­хуэ­дэу ягъэзэ­щIап­хъэ­хэр дгъэувыну аращ, – жеIэ Борэ Аслъэн. 

 ЗэIущIэм лъабжьэу къы­щащтащ КъБР-м и лъэпкъ политикэмкIэ и кон­цепцэм и проектыр. АдэкIэ ар иджыри зэ республикэм къыщыдэкI га­зетхэм къытрадзэнущ, цIыхубэм щыгъуазэ зы­хуащIу дэщIыгъужы­ны­гъэхэмрэ зэхъуэкIыны­гъэхэмрэ къыхалъхьэн папщIэ. Къищынэмы­щIауэ, Концепцэм и проектыр егъэфIэкIуэным зэгъусэу елэжьынущ РАН-м и КъБНЦ-м социально-политикэ къэ­ху­тэныгъэмкIэ и цент­рымрэ КъБР-м жыла­гъуэ, дин зэгухьэны­гъэ­хэм я IуэхухэмкIэ и къэ­рал комитетымрэ. 

 ГъущIо Зариф.

Related posts

Leave a Comment