Адыгэбзэ

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэ Къанокъуэ Арсен Дунейпсо Адыгэ Хасэм и ебгъуанэ Конгрессым къыщипсэлъар

Дунейпсо Адыгэ Хасэм и ебгъуанэ Конгрессым и делегатхэмрэ абы и лэжьыгъэм хэтхэмрэ сэлам гуапэ фызох икIи фи зэхыхьэшхуэм лэжьыгъэ тэмэм зэфIигъэкIыну сынывохъуэхъу.

КъБР-м и Iэтащхьэ Къанокъуэ Арсен и псалъэ

 Дунейпсо Адыгэ Хасэр къызэрызэрагъэпэщам адыгэ лъэпкъым и гъащIэм мыхьэнэшхуэ щиIащ. Нобэ ар зэфIэкI зыбгъэдэлъ, пщIэ зиIэ дунейпсо зэгухьэныгъэ зэрыхъуар жыпIэмэ, егъэлея хъунукъым.

Псори дызыщыгъуазэ гугъуехьхэм щхьэкIэ къэмынэу, Дунейпсо Адыгэ Хасэр блэкIа илъэс­хэм текI имыIэу хуэлэжьащ мамыры­гъэм­рэ цIыхур фIыуэ лъагъунымрэ яхуэгъэза мурадхэм. Ар икIи гурыIуэгъуэщ, сыту жы­пIэ­мэ, апхуэдэ плъапIэхэрщ адыгэ щэнхабзэмрэ адыгэ цивилизацэмрэ сыт щыгъуи я лъа­бжьэр. Адыгэхэм я тхыдэ, щэнхабзэ хъу­гъуэ­фIыгъуэхэр и плъапIэу, Дунейпсо Адыгэ Хасэр Iэдэбу икIи тэмакъкIыхьу толажьэ лъэпкъым и зэхэщIыкIыр къэIэтыным, абы и бзэр, и хабзэхэр хъумэным, тхыдэм и пэжыпIэр зэтегъэувэжыным, лъэпкъ къэщIэрэщIэ­жы­ны­гъэм­рэ дэтхэнэ зы лъэпкъри гъуэгу тэмэмым тету адэкIэ зегъэужьынымрэ ехьэлIа адрей къалэн псори дэгъэкIыным. ДАХ-м иригъэ­кIуэкI апхуэдэ Iуэху хъарзынэхэр мыма­щIэми, абыхэм къа­дэкIуэу къыхэзгъэщхьэхукIыну сы­хуейщ адыгэхэм я лъэпкъ, щэнхабзэ къэ­щIэ­рэщIэ­жы­ны­гъэм, лъэпкъым и социально-экономикэ зыу­жьыныгъэм, дуней псом хуэфащэ увыпIэ щиубыдын папщIэ лъэпкъым хуэлэ­жьын хуей адрей Iуэхухэм ехьэлIа къалэн нэ­хъыщхьэхэм дэ иджыри гъунэ зэридмылъар.

Абы къыхэкIыу фи пащхьэ кIэщI дыдэу къислъхьэну сыхуейт адыгэ лъэпкъыр хъумэным, Урысеймрэ зэрыщыту дуней псомрэ иджыпсту щекIуэкI Iуэхухэр къэлъытауэ ди лъэп­къым и зыужьыкIэ хъунур убзыхуным хуэгъэза бгъэдыхьэкIэ зыбжанэм.

  Сэ къызэрыслъытэмкIэ, псом япэу къаруушхуэ ехьэлIапхъэщ адыгэхэр нэхъри зэ­къуэу­да зыщI Iуэхухэр къызэтегъэувыIэным. Абы и лъэныкъуэкIэ мыхьэнэшхуэ иIэнущ псоми я зэхуэдэ хабзэ мардэхэм тету икIи ди щIы­налъэми, зэрыщыту урысей къэралми ис лъэпкъ псоми я сэбэп зыхэлъхэр фIэкIыпIэ имыIэу къэлъытауэ Адыгейм, Къэбэрдей-Балъ­къэрым, Къэрэшей-Шэрджэсым я къэрал, жылагъуэ, къинэмыщI IуэхущIапIэхэр адэ­кIи зэпэгъунэгъу щIыным.

ЕтIуанэрауэ, адыгэ лъэпкъым къыпэщыт тхыдэ къалэнхэр щытхудэгъэкIынур демократиемрэ федерализмэмрэ зэпымыууэ зегъэужьыным и гъуэгум тету урысей къэралы­гъуэр дгъэбыдэмэщ. Апхуэдэ лэжьыгъэм хэтыныр адыгэхэм я дежкIэ социально-политикэ мыхьэнэ хэха зиIэ къалэну щытыпхъэщ, сыту жыпIэмэ, Урысейм хуэдэу лъэпкъ куэд щыпсэу къэрал иным цIыхум и хуитыныгъэхэр щы­хъу­мэнымкIэ, лъэпкъхэм я этно-щэнхабзэ къы­хэщхьэхукIыныгъэхэр къызэтегъэнэнымкIэ шэсыпIэр демократиемрэ федерализмэмрэ я закъуэщ.

Ещанэрауэ, Кавказ зауэм кърикIуахэр, абы щыщу нэхъыщхьэ дыдэр – адыгэхэм я нэ­хъы­бапIэр хамэ къэралхэм зэбгрыдза зэрыщы­хъуар – нэсу псоми къыщалъытэнкIэ хъунур ду­­ней­­псо хабзэхэм къадэкIуэу, Урысей Федерацэм и законодательствэмрэ ди лъэп­къэгъу­хэр нэхъыбэу щыпсэу къэралхэм я законодательствэмрэ ткIийуэ дытет нэужьщ.

ИкIэм-икIэжым, икъукIэ мыхьэнэшхуэ иIэу къысщохъу адыгэхэм къадэгъуэгурыкIуэ щэнхабзэмрэ гупсысэкIэмрэ дуней псом ­иджыпсту щекIуэкI зыужьыныгъэмрэ щIэ­ны­гъэр и лъабжьэу зэгъэзэгъыным. Абы щы­гъуэщ IуэхуитIу зэхэлъ къалэн нэхъыщхьэ дыдэр – езым и лъэпкъ щэнхабзэр хъумэжынымрэ дунейпсо зэхъуэкIыныгъэхэм зыхэгъэзэ­гъэ­­нымрэ – ди лъэпкъым щыхудэгъэкIынур.

ДАХ-м и лэжьыгъэм мыхьэнэ хэха зиIэ и унэ­тIы­ныгъэу увын хуейщ ди республикэхэр адыгэ­хэр зэрыIыгъыу щыпсэу къэралхэм экономикэ и лъэныкъуэкIэ зэрадэлажьэм зегъэужьыным зыщIэгъэкъуэныр.

ИкIи, дауи, икъукIэ мыхьэнэшхуэ иIэщ    ДАХ-м и лэжьыгъэр лъэпкъыр зэщIэгъэуIуэ­жы­нымрэ зэкъуэгъэувэжынымрэ хуэунэтIауэ щытыным.

Апхуэдэ къалэнхэр гъэзэщIа зэрыхъунур куэдкIэ елъытащ ДАХ-м и унафэщI органхэм я лэжьэкIэм. Нобэ фэ къыфпэщытщ фи ассо­циацэм и гъэзэщIакIуэ комитетым хэтхэр щIэуэ хэфхыжыну.

Шэч къытесхьэркъым Дунейпсо Адыгэ Хасэм и Конгрессым пэжагъ нэс зыхэлъ, зи лъэп­къыр гукIи псэкIи фIыуэ зылъагъу, абы и блэкIам куууэ щыгъуазэ цIыхухэр унафэщIу зэ­рыхихынум, нобэ къэув къалэн ин дыдэхэр дэгъэкIыным хуэунэтIа унафэ губзыгъэхэр икIи ипэжыпIэкIэ пхуэгъэзэщIэнухэр къызэрищтэнум.

Аргуэру зэ сынывохъуэхъу лэжьыгъэ тэмэм зэ­фIэвгъэкIыну, хьэщIэкIэ фIы Къэбэрдей-Балъкъэрым и щIыналъэм фи гум зыщигъэ­п­сэхуну.

«Адыгэ псалъэ»

Related posts

Leave a Comment