Адыгэбзэ

ЛIыхъужь КIыщокъуэ Алим

КъБР-м и цIыхубэ усакIуэ, УФ-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь КIыщокъуэ Алим къызэралъхурэ илъэс 99-рэ зэрырикъум теухуа пэкIу Налшык къалэ дэт абы и фэеплъым деж бадзэуэгъуэм и 22-м ще­кIуэкIащ.

Зэхуэсым кърихьэлIащ республикэм и министерствэ зыбжанэм я лIыкIуэхэр, Налшык къалэ администрацэм и лэжьакIуэхэр, КъБР-м и ТхакIуэхэм я союзым хэтхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIхэр, тхакIуэхэр, усакIуэхэр, журналистхэр, еджа­кIуэ цIыкIухэр.

 КъБР-м и ТхакIуэхэм я зэгухьэныгъэм и тхьэмадэ КхъуэIуфэ Хьэчим пэкIур къызэ­Iуиха нэужь, псалъэ иритащ Налшык къалэ администрацэм и унафэщIым и къуэ­дзэ Дол Анжелэ.

— КIыщокъуэ Алим и лэжьыгъэм пщIэшхуэ зэрыхуащIам и щыхьэту, абы къыхуагъэфэщауэ щытащ Горький Максим и цIэр зезыхьэ Къэрал саугъэтыр, «Къэбэрдей-Балъ­къэрым и цIыхубэ усакIуэ», «Социалист Лэ­жьыгъэм и ЛIыхъужь» цIэ лъапIэхэр, – жиIащ Долым. – ЦIыхур псэущ, абы и Iуэху­щIафэхэр дунейм тетыхукIэ. УсакIуэ щэ­джащэм и IэдакъэщIэкIхэр зэи мыкIуэды­жын хъугъуэфIыгъуэщ. Гъэ къакIуэ КIыщо-къуэ Алим къызэралъхурэ илъэси 100 ирокъу. Абы хуэфащэу дыIущIэну къытпэ­щылъщ.

— КIыщокъуэ Алим и Iуэху еплъыкIэхэр псоми къагурыIуэу щытакъым, – жиIащ иужькIэ псалъэ зрата, Къэбэрдей-Балъ­къэрым и Жылагъуэ палатэм и тхьэмадэ Тау Пщыкъан. – Ауэ тха­кIуэш­хуэр, шэч хэмылъу, къызы­хэкIа лъэп­­къым ифI сытым дежи зезыхуа цIыхущ.

АдэкIэ пэкIум къыщыпсэлъащ балъкъэр усакIуэ Созаев Ахъмэт:

— Апхуэдэ цIыху щэджащэ сцIыхуу зэрыщытам сропагэ, – жиIащ абы. – СощIэж КIыщокъуэ Алимрэ Кулиев Къайсынрэ куэд­рэ зэпсалъэу зэрыщытар. АпхуэдизкIэ тIури цIыху гумащIэт, цIыхуфIхэти, зэгуэр щызэпсалъэм, я нэхэм нэпс къекIуауэ щIэслъэ­гъуауэ щытащ. Ар зэчиягъэшхуэ зыбгъэдэлъахэм я гущабагъэм и нэщэнэт. Апхуэдэ цIыху дгъэлъэпIэнщ жызыIэу нобэ мыбы къекIуэлIа дэтхэнэ зыми фIыщIэшхуэ фхуэ­фащэщ…

— Адыгагъэшхуэ хэлъащ КIыщокъуэ Алим, – и гукъэкIыжхэмкIэ ядэгуэшащ «НОТР-Налшык» ОРТК-м и унафэщI Вэрокъуэ Владимир. – Зэгуэрым Къэбэрдей-Балъкъэрым ехьэлIауэ фильм тесхырт. Абы усакIуэш­хуэм теухуа зы Iыхьи хэтын хуейт. Арати, ар щыпсэу Переделкинэ сыкъыщыхутащ, сепсэлъылIэн икIи тесхын мурад сиIэу. ПсынщIэу зэфIэзгъэкIыну си мураду, сызэрынэсу Iуэхум сеувэлIат. АрщхьэкIэ гъуэгу тета цIыхур зэрешар, зэрымэжалIэр Алим къыгу­рыIуэри: «Иджыпсту дызэдэмышхэмэ, зыри тозгъэхынукъым!», – жиIащ… Абы иужькIэ дыщIэкIуар къытхуищIэри, аэропортми езым и машинэмкIэ тыншу дыни­гъэсыжат… Ар IэфIу сигу къинащ.

АдэкIэ псалъэ иратащ КIыщокъуэ Алим и тхылъ 15-м я теплъэхэр зыгъэщIэрэщIа,  иджыпсту Красноярск студие щызиIэ, сурэтыщI Iэзэ, профессор Пащты Герман.

— УсакIуэшхуэмрэ сэрэ куэдрэ дызэныб­жьэгъуащ. Сигу къэзгъэкIыжын си куэдщ. Гугъущ дунейм ехыжар уи нэгум къыщы­щIэб­гъэувэжыну, – жиIащ Пащты Герман, и нэпсхэм къызэпижыхьауэ. – И творчествэм и гугъу пщIымэ, абы и инагъым щIэи гъуни иIэкъым.

Мэзкуу пэгъунэгъуу щыпсэуа лъэхъэнэми КIыщокъуэ Алим щалъхуа и Къэбэрдей-Балъкъэрым сытым щыгъуи и гур къы­хуеIэу щытащ. Абы теухуауэ итха сатыр зыбжанэ къызэхуэсахэм я пащхьэ къыщеджащ КхъуэIуфэ Хьэчим. Уи гур егъэуз мыпхуэдэ псалъэхэр зыхэт усэм: «Кхъужьей къудамэ, тхьэмпэ пыту, си хэку къысхуихи къысхуэ­гъэс. Аращ си шыпхъум къысхуищIэну сызэрелъэIур махуэ къэс!». Хьэмэрэ мы псалъэхэм ущеджэкIэ: «Данэм сыхэсми -сыхэхэсщ!»…

Зэхыхьэм и кIэухым къызэхуэсахэм удз гъэгъахэр КIыщокъуэ Алим и фэеплъым тралъхьащ.

КЪУМАХУЭ Аслъэн. АДЫГЭ ПСАЛЪЭ.

Related posts

Leave a Comment