Новости

Двенадцать звезд на знамени зеленом

День адыгского (черкесского) флага в Кабардино-Балкарии Накануне праздника  в  Национальном  музее Кабардино-Балкарии состоялось открытие  выставки «Адыгэ нып», приуроченное ко Дню черкесского флага. Здесь были  представлены более 50 экспонатов:  флаги с родовыми знаками княжеских фамилий, флаг, который был с добровольцами на войне в Абхазии, свадебные флаги и флаги с родовыми знаками, предоставленные из частных коллекций. 25 апреля праздничные мероприятия начались с автопробега, который стартовал  с площади Абхазии. Многие участники автопробега были одеты в национальные костюмы, несли флаги. С напутственными словами к участникам обратились  Ж. А. Калмыков, М.М. Хафицэ, М. Утыж. Днем…

Дальше
Новости

Мэлыжьыхьым и 25-р Адыгэ ныпым и махуэщ

Дунейпсо Адыгэ Хасэм и жэрдэмк1э 2010 гъэм щегъэжьауэ Адыгэ ныпым и махуэр мэлыжьыхьым и 25-м щагъэлъап1э Къэбэрдей-Балъкъэр, Къэрэшей-Шэрджэс, Адыгэ республикэхэм. Апхуэдэуи ди дъэпкъэгъухэр щыпсэу къэрал 50-м щ1игъум адыгэ бэракъым и махуэр ща1эт. Блэк1а идъэс зыбжанэм къриубыдэу мы махуэшхуэм лъэпкъ, дунейпсо мыхьэнэ и1э хъуащ. Ар и нэщэнэщ зэгуэрым зэбгрыпхъа хъуа адыгэ лъэпкъыр нобэ нэхъ гъунэгъу зэрызэхуэхъужым. Щ1алэгъуалэр къызыхэк1ам и тхыдэм зэрыдихьэхым.  АДЫГЭ ныпым и гугъу япэ дыдэ зыщ1ар инджылыз зыплъыхьак1уэ Спенсер Эдмундщ. «Шэрджэс щ1ыналъэм сызэрык1уар» тхылъым абы къыщи1уэта гупсысэхэм тетхыхьащ адыгэ тхак1уэ Къуиикъуэ Асфар. А гукъэк1ыжхэр 1839 гъэм тхылъ щхьэхуэу Лондон…

Дальше
Новости

Фестиваль черкесской культуры в Кёльне

  14-16 апреля 2017 года в г. Кельне Федерация черкесских культурных обществ в Европе провела  IX фестиваль черкесской культуры. Мероприятие проходило под патронажем мэра Кёльна Генрете Рекер.  В мероприятии, продлившемся 3 дня, приняли участие около 500 человек. 14 апреля состоялось заседание Федерации черкесских культурных обществ в Европе, где был избран новый председатель Федерации. Им стал Эртан Догташ (Дышек). С приветственным словом к участникам и гостям фестиваля  обратился Эртан Догташ (Дышек). Он отметил, что Федерация черкесских культурных обществ в Европе стремится к развитию связей с исторической родиной в области гуманитарных, образовательных и культурных программ. «Налаживание…

Дальше
Новости

Адыгэ ныпым и махуэр гъэлъэпIэным теухуауэ

КъБР-м и Iэтащхьэм и Администрацэм и УнафэщI Къуэдзокъуэ Мухьэмэд мэлыжьыхьым и 10, 14-хэм иригъэкIуэкIащ Адыгэ ныпым и махуэр гъэлъэпIэным пыщIа дауэдапщэхэр къызэгъэпэщыныр зи пщэ дэлъ гупым хэтхэм я зэIущIэхэр.  Зэхуэсым кърихьэлIащ а Iуэхур нэхъ зэгъэщIылIахэу Граждан жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ управленэм и унафэщI КIурашын Анзор, Налшык къалэ округым и щIыпIэ администрацэм и Iэтащхьэ Алэкъей Арсен, КъБР-м щыIэ МВД-м и къудамэм и унафэщI  Джаппуев   Юрий,  Дунейпсо Адыгэ Хасэм и президент Сэхъурокъуэ Хьэутий, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ, «Адыгэ псалъэ» газетым и редактор нэхъыщхьэ ХьэфIыцIэ Мухьэмэд, Къэбэрдей-Балъкъэрым и Адыгэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм…

Дальше
Новости

Олег Белавенцев встретился с президентом Международной Черкесской Ассоциации

Полномочный представитель Президента Российской Федерации в Северо-Кавказском федеральном округе Олег Белавенцев принял в своей резиденции в Пятигорске президента Международной Черкесской Ассоциации (МЧА) Хаути Сохрокова.  Обсуждались вопросы укрепления мира и межнационального согласия в регионах СКФО, недопустимости разжигания конфликтов и перевода их в русло межнациональных, межконфессиональных отношений. Особое внимание было уделено духовно-нравственному и патриотическому воспитанию, профилактике распространения радикальных идей среди молодежи. «Важное значение имеют поддержание конструктивного диалога органов власти и национально-культурных организаций, вовлечение всех здоровых сил в общественно-политическую жизнь для укрепления стабильности на Северном Кавказе, – отметил Олег Белавенцев. – И, конечно,…

Дальше
Новости

Хэкужьырщ зыщыгугъхэр

  Гъатхэпэм и 25-м Налшык къалэ щекIуэкIащ ДАХ-м и Хасащхьэмрэ ГъэзэщIакIуэ гупымрэ я зи чэзу зэIущIэ. Абы кърихьэлIащ Сирием, Иорданием, Израилым, Европэм щыIэ Хасэхэм, Краснодар, Ставрополь, Осетие Ищхъэрэ – Алание, Адыгэ, Къэрэшей-Шэрджэс, Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэхэм щылажьэ Хасэхэм я тхьэмадэхэмрэ ГъэзэщIакIуэ гупым хэтхэмрэ. Апхуэдэу зэIущIэм хэтащ КъБР-м и Iэтащхьэм и Администрацэм и УнафэщI Къуэдзокъуэ Мухьэмэд, Администрацэм ЩIыналъэ политикэмкIэ и управленэм и Iэтащхьэ Къуэжей Артём, КъБР-м Граждан жылагъуэ IуэхущIапIэхэм ядэлэжьэнымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и управленэм и унафэщI КIурашын Анзор, ДАХ-р къызэгъэпэщыным жэрдэмщIакIуэ хуэхъуа, зэгухьэныгъэм и Нэхъыжьхэм я Советым хэт, Голландием къикIа Хьэткъуэ Фатхьи, УФ-м…

Дальше
Новости

Хасащхьэм и зэхуэс

Дунейпсо Адыгэ Хасэм и Хасащхьэм и зи чэзу зэIушIэр щэбэт кIуам Налшык къалэ щекIуэкIащ. Абы кърихьэлIащ Сирием, Иорданием, Израилым, Европэм щыIэ хасэхэм,  Краснодар, Ставро­поль, Осетие Ищхъэрэ — Алание, Адыгэ, Къэрэшей-Шэрджэс, Къэбэрдей-Балъкъэр щIыналъэхэм щылажьэ къудамэхэм я тхьэмадэхэмрэ ГъэзэщIакIуэ гупым  хэтхэмрэ. ЗэIущIэр къызэIуихащ икIи иригъэкIуэкIащ ДАХ-м и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий. КъБР-м и Iэтащхьэм и Администрацэм и УнафэщI Къуэдзокъуэ Мухьэмэд къызэхуэсахэм фIэхъус псалъэкIэ захуигъэза нэужь, Хасащхьэм и лэжьыгъэм щIидзащ. Ахэр тепсэлъыхьащ Сирием щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм иджыпсту я Iуэхур зэрыщытым, абы щекIуэкI зауэм зэрызыщахъумэм, Щам щылажьэ Адыгэ ФIыщIэ Хасэр цIыхухэм сэбэп зэрахуэхъуфым, хэкум къэзыгъэзэжахэр…

Дальше
Новости

Лъэпкъхэм я зэхущытыкIэр ефIэкIуэн папщIэ

Гъатхэпэм и 25-м Налшык къалэ щекIуэкIащ «Лъэпкъ, щэнхабзэ зэхущытыкIэхэр ефIэкIуэным теухуауэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я мыхьэнэр» етIуанэ щIэныгъэ-практикэ конференц. Ар Дунейпсо Адыгэ Хасэм къызэригъэпэщащ.  ЗэIущIэр къызэIуихащ икIи иригъэкIуэкIащ ДАХ-м и президент Сэхъурокъуэ Хьэутий. Абы хэтащ КъБР-м и Iэтащхьэм и Администрацэм ЩIыналъэ политикэмкIэ и управленэм и унафэщI Къуэжей Артём, къулыкъущIэхэр, унафэщIхэр, Жылагъуэ палатэм, ЩIалэгъуалэ палатэм, КъБКъУ-м, Къэбэрдей-Балъкъэрым Гуманитар къэхутэныгъэхэмкIэ и институтым, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм, лъэпкъ щэнхабзэ IуэхущIапIэхэм я лIыкIуэхэр, щIэныгъэлIхэр, студентхэр. Конференцым щытепсэлъыхьащ лъэпкъхэм я зэхущытыкIэр ефIэкIуэн, щIалэгъуалэр зэрыIыгъын папщIэ ирагъэкIуэкI лэжьыгъэм. КъБР-м и Жылагъуэ палатэм и лIыкIуэ Маслов Николай, КъБКъУ-м этнологиемрэ…

Дальше
Новости

НОБЭ АДЫГЭ ТХЫБЗЭМ И МАХУЭЩ

Дунейпсо Адыгэ Хасэм 2003 гъэм къищта унафэм ипкъ итк1э, илъэс къэс гъатхэпэм и 14 -м а махуэр щагъэлъап1э  КъБР-м. Адыгэ щыпсэу ди къуэш хэгъуэгухэр къапщтэмэ, абыхэм я Хабзэубзыху орган нэхъыщхьэхэм къащта унафэк1э,  Адыгэ Республикэм -2000 гъэ лъандэрэ, Къэрэшей-Шэрджэсым 2005 гъэ лъандэрэ я1эт Адыгэбзэм и махуэр. Лъэпкъыр дызэришэлIэжынущ   Дунейм лъэпкъ зэ­хуэ­мыдэ куэд тетщ. Телевиденэм къитым ущы­щIэ­дэIукIэ, газетым къытехуэм ущеджэкIэ, къыбгуроIуэ: нобэрей зэманым лъэпкъхэр зытегузэвыхь Iуэхугъуэ нэхъыщхьэр зэ­ры­захъумэжынращ. Ди лъэпкъымкIэ зы­къы­­зогъэзэжри, ярэби, дэри апхуэдэу дытегузэ­выхьу пIэрэ ди лъэпкъыр хъу­мэным, бзэр къызэтегъэ­нэным, жысIэу согупсыс. Языныкъуэхэм дежи согужьей, лъэпкъ Iуэхум иригузавэр мащIэу щыслъа­гъу­кIэ.…

Дальше
Новости

Ребята признались в любви к родине

Конкурс «Черкесский мир» проводится десятый год под эгидой Международной черкесской ассоциации. Более 500 ребят из всех уголков республики  приехали в минувшее воскресенье в Нальчик, чтобы признаться в любви к родине, культуре, языку, истории и литературе. В кабинетах, коридорах и  конференц-зале  Международной черкесской ассоциации было шумно и многолюдно. На столах,  мольбертах и  стенах красовались  произведения участников  конкурса в номинации  «декоративно-прикладное творчество». Юные художники представили работы в различных техниках. Здесь были графика, куклы, предметы из глины, роспись и резьба по дереву, живопись и многое другое. Руководители делегаций с гордостью знакомили со своими…

Дальше
Новости

Дэтхэнэ лъэпкъми и псэ

Бзэр лъэпкъым и псэщ, жызыIар щыуакъым. Нэхъыщхьэ дыдэу лъэпкъым бгъэдэлъын хуейр бзэращ, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, аращ ар къызэрацIыхур. ЦIыху-хэр иризэпсалъэу къэунэхуа а Iэмал гъуэзэджэр лIэужьыгъуэ куэду зэтепщIыкIащ. Къапщтэмэ, щIэныгъэлIхэм зэрыхуагъэфащэмкIэ, бзэхэм я бжыгъэр мини 6-м ноблагъэ.  Абыхэм яхэтщ дуней псор ирипсалъэу цIыхубэм къызэдащтахэри, гуп мащIэ дыдэ фIэкIа мыхъухэм ягъэшэрыуэхэри. Лъэпкъыр лъэпкъыу къэплъытэ щыхъунур абы езым и анэдэлъхубзэ Iурылъыжмэщ, итIанэщ тхыдэр хъума щыхъунур, щэнхабзэм зыщебгъэужьыфынур, цIыхур цIыхуу къыщызэтенэнур. Апхуэдэ щхьэусыгъуэхэм къыхахри, 1999 гъэм анэдэлъхубзэхэр хъумэным хуэунэтIа унафэ щхьэхуэ къищтащ ЮНЕСКО-м. Ар траухуауэ щытащ мазаем и 21-м – 1962 гъэм и апхуэдэ…

Дальше
Новости

Къалмыкъ Юрий щалъхуа лъахэм хиубыдэ къуажэ псоми абы и цIэр зезыхьэ уэрамхэр щыIэнущ

Къэрэшей — Шэрджэс Республикэм хыхьэ Хьэбэз районым и щIыналъэ администрацэм и Iэтащхьэ Бэшорэ Беслъэн, абы и къуэдзэхэу       Сидакъ Азэмэтрэ Арэшыкъуэ Амиррэ иджыблагъэ щахуэзам, Урысей Федерацэм и Федеральнэ Зэхуэсым ФедерацэмкIэ и Советым хэт Арэшыкъуэ Рауф къыхилъхьащ мы районым хиубыдэ дэтхэнэ жылагъуэми щыIэ уэрамхэм ящыщ зым Къалмыкъ Юрий и цIэр фIащыну. А цIыху гъуэзэджэр, псоми зэращIэжщи, СССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и цIыхубэ депутату, иужькIэ УФ-м юстицэмкIэ и министру щытащ икIи къэралым и закон зыбжанэ зыгъэхьэзырахэм ящыщщ. Къалмыкъ Юрий Дунейпсо Адыгэ Хасэм и япэ тхьэмадэу щытащ.  Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм ис дэтхэнэри щыгъуазэщ Къалмыкъ Юрий…

Дальше
Новости

ЛIымыщокъуэ Рэмэзанщ Адыгэ Республикэм щылажьэ Адыгэ Хасэм Хасэм и тхьэмадэр

Щэбэт кIуам Мейкъуапэ щекIуэкIащ Адыгэ Республикэм щылажьэ Адыгэ Хасэм и ХIX къэпщытэныгъэ-хэхыныгъэ съездыр. Абы и лэжьыгъэм хэтащ УФ-м и Къэрал Думэм и депутат Хьэсанэ Мурат, АР-м и япэ Президент Джарым Аслъэн, АР-м и Iэтащхьэм и къалэнхэр зыгъэзащIэ КъумпIыл Мурат, Дунейпсо Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий, КъБР-м, КъШР-м, Краснодар крайм щыIэ хасэхэм я унафэщIхэу ХьэфIыцIэ Мухьэмэд, Аслъэн Алий, КIэкIыхъу Мэжид сымэ, республикэм щызэхэт жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм, къулыкъущIапIэхэм я лIыкIуэхэр. Адыгэ Республикэм и Iэтащхьэм и къалэнхэр зыгъэзащIэ КъумпIыл Мурат жиIащ Хасэм хэтхэмрэ къэрал властым- рэ купщIафIэу зэрызэдэлажьэм сэбэпынагъ куэд къызэрыпэкIуар, мыхьэнэшхуэ зиIэ…

Дальше
Новости

Сэхъурокъуэ Хьэутий: ДАХ-м и Iуэху щыдэкIынур Урысейращ

  Тыркум щылажьэ Кавказ Хасэхэм я Федерацэм унафэ къищтащ Дунейпсо Адыгэ Хасэм щригъэкIуэкI лэжьыгъэр къызэтригъэувыIэну. Абы и щхьэусыгъуэу къагъэлъэгъуар ДАХ-м хасэ къудамэхэр къызэригъэгугъахэр имыгъэзащIэу, адыгэ жылагъуэм я деж  жэуап  щимыхьу   къызэрилъытэрщ. Языныкъуэхэм зэрыжаIэмкIэ, абы иджыри зы щхьэусыгъуэ иIэщ-КАФФЕД-м и унафэщI Хьэгъундокъуэ  (Асланкая) Яшар Урысейм къихьэну хуимыту 2016 гъэм и фокIадэм зэрыхуагъэуварщ. Мы Iуэхум зэреплъыр «Сaucasus times.com» сайтым и журналистым хуиIуэтащ ДАХ-м и тхьэмадэ Сэхъурокъуэ Хьэутий. — Хьэутий, уэри узэрыщыгъуазэщи, КАФФЕД-м и унафэщI Хьэгъундокъуэ Яшар иджыблагъэ Урысейм ирагъэкIыжащ. Сыт абы щхьэусыгъуэ хуэхъуар? — Япэрауэ, ар ирагъэкIыжакъым икIи ирахужакъым. 2016 гъэм фокIадэм…

Дальше
Новости

Лъэпкъым и къэкIуэнум девгъэгупсыс

  Кавказ  Хасэхэм  я  Федерацэм  и  унафэщIымрэ   а  зэгухьэныгъэм  и Советым  хэтхэмрэ  яхуэгъэзауэ ПщIэ  зыхуэтщI  ди  лъэпкъэгъухэ! Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщу Дунейпсо Адыгэ Хасэм и ГъэзэщIакIуэ, КъэпщытакIуэ гупхэм хэтхэм я жагъуэ хъуащ КАФФЕД-м къикIыу къытIэрыхьа хъыбарыр – фи тхьэмадэ Асланкая (Хьэгъундокъуэ) Яшар Урысей Федерацэм къихьэныр пIалъэкIэ къызэрызэтрагъэувыIам пыщIа гугъуехьхэр зэфIэкIыху, Дунейпсо Адыгэ Хасэм хэкужьым щригъэкIуэкI лэжьыгъэхэм – пIалъэкIэ фыкъыхэмыхьэну унафэ къызэрыфщтар. Апхуэдэ Iуэху бгъэдыхьэкIэм сэбэпынагъ пымылъу икIи фIыуэ фемыгупсысауэ къыдолъытэ. Дэ псом ди дежкIи гуапэкъым хамэ кърал щыпсэу адыгэхэм я зэгухьэныгъэ нэхъ ин дыдэм и тхьэмадэр, ДАХ-м хэтыр, ди къэралым пIалъэкIэ…

Дальше